Międzynarodowy Dzień Świadomości HPV
04-03-2025
- Blisko 53 tys. młodych Małopolan zostało zaszczepionych przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV).
- Największy odsetek dziewczynek i chłopców chronionych przed tym wirusem jest w Krakowie, powiecie olkuskim, chrzanowskim oraz krakowskim.
- Wirus HPV może prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy, prącia, pochwy, głowy i szyi.
- 4 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości HPV.
4 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości HPV, czyli wirusa brodawczaka ludzkiego. Szacuje się, że styczność z nim w ciągu swojego życia ma zdecydowana większość osób aktywnych seksualnie. Do zakażenia HPV dochodzi właśnie drogą płciową. W większości przypadków nie daje ono objawów i przemija. Przetrwałe zakażenie może prowadzić jednak do rozwoju szeregu groźnych nowotworów występujących u kobiet i mężczyzn: raka szyjki macicy – w niemal stu procentach związanego z przetrwałym zakażeniem HPV; odbytu, sromu, pochwy, prącia, szyi i głowy.
Przed zakażeniem HPV chroni szczepionka – pierwsza przeciwnowotworowa szczepionka, jaką dysponuje współczesna medycyna. Na świecie jest ona z powodzeniem stosowana od 15 lat, a największą skuteczność ma, gdy jest podana jeszcze przed inicjacją seksualną.
W Polsce program powszechnych szczepień przeciwko HPV ruszył w czerwcu 2023 r. We wrześniu ub. r. został rozszerzony i obecnie obejmuje dziewczynki i chłopców, którzy ukończyli 9. rok życia, a nie mieli jeszcze 14 urodzin. Szczepienie jest dobrowolne, bezpłatne i nie wymaga skierowania.
W ramach programu szczepienia są wykonywane szczepionką dwuwalentną i dziewięciowalentną. Wybór jednej z nich należy do rodzica. Pełen schemat szczepienia składa się z dwóch dawek. Podanie preparatu najłatwiej umówić kontaktując się bezpośrednio z przychodnią, która na co dzień dba o zdrowie dziecka.
Nastolatki w wieku 14-18 lat, których nie obejmuje program powszechnych szczepień przeciwko HPV, także mogą skorzystać z tego typu profilaktyki bez opłat. Dwuwalentna szczepionka przeciwko HPV znajduje się bowiem na liście bezpłatnych leków dla dzieci. W przypadku tej grupy wiekowej dzieci rodzic najpierw zgłasza się do lekarza po receptę na bezpłatną szczepionkę, następnie odbiera preparat w aptece i umawia wizytę w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej, podczas której zostanie podana szczepionka.
Dane gromadzone przez Centrum e-Zdrowia pokazują, w całej Polsce przeciwko HPV zaszczepiło się – w programie i poza nim – blisko 600 tys. osób z roczników 2006-2015. W Małopolsce z takiej możliwości skorzystało blisko 53 tys. dziewczynek i chłopców, w tym 20 tys. od września 2024 r., gdy program został rozszerzony o dodatkowe grupy wiekowe dzieci. Wśród zaszczepionych Małopolan dominują ci urodzeni w 2010 i 2011 roku. Analiza w podziale na powiaty pokazuje, że największy odsetek młodych mieszkańców po profilaktycznych ukłuciach jest w Krakowie, powiecie olkuskim, chrzanowskim oraz krakowskim.
Profilaktyczna cytologia
Szczepienie przeciwko HPV nie zwalnia z konieczności regularnej cytologii. W programie profilaktycznym finansowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia każda kobieta w wieku 25-64 lata może ją wykonać raz na trzy lata. Bez opłat, bez skierowania, bez kolejek. Badania są wykonywane w każdym gabinecie ginekologicznym, który zawarł umowę z NFZ. W Małopolsce jest ich ponad 200.
W tym roku objętych programem jest 700 tys. Małopolanek.
Aleksandra Kwiecień
rzeczniczka prasowa MOW NFZ
